Page 78 - Cumhuriyet 100 Yaşında
P. 78
Millet, Meclis ve hükümetimiz samimi olarak sulh için ecnebilerin bu hakikati itiraf etmemekteki
taraftarı bulunduğu için muzaffer ordularımızı tereddütlerine mantıki mana vermek mümkün
durdurarak, heyet-i murahhasamızı Lozan’a değildir. Çok şayan-ı arzudur ki, pek yakın bir
gönderdik aylardan beri müzakerat, münakaşat zamanda onlar da bu hakikati itiraf ederler ve
devam etti. Muhatablarımız hukukumuzu tasdik bütün cihan-ı medeniyetin pek büyük hahiş
etmiş olmadı. ve tahassürle intizar ettiği sulhun in’ikadına
mani olmak mes’uliyetinden ictinab ederler.
Konferanstaki muhatablarımız bizimle üç dört Şimdiden esbab-ı hayatiyetimizi temine
senelik değil, üçyüz, dörtyüz senelik hesabatı başlamış bulunuyoruz. Ve bittabi hal-i sulhun
rü’yet ediyorlar ve hala muhatablarımız Osmanlı in’ikadında daha büyük inkişafat oluyor. Fakat
Devleti’nin tarihe karıştığını ve bugün yeni muvaffak olmak için çok çalışmak lazım olduğunu
Türkiye’nin mevcudiyetini, bunu kuran milletin bilmeliyiz. İktisadiyat, iktisadiyat diyoruz. Fakat
çok azimkar, imanlı ve celadetli olduğunu, arkadaşlar iktisadiyat demek herşey demektir.
istiklal-i tamm ve hakimiyet-i milliyesinden Yaşamak için, mesut olmak için, mevcudiyet-i
zerre kadar fedakarlık yapamayacağını hala insaniye için ne lazımsa bunların kaffesi
anlayamamışlardır. Bu yüzden İtilaf Devletleri demektir, ziraat demektir, ticaret demektir, say
düçar-ı tereddüt oldu. İstedikleri kadar tereddüt demektir, herşey demektir. Bütün bu hususta
edebilirler. Bu millet artık kararını vermiştir. Bu el’an memleket ve milletimizin ne halde
millet için tereddüt devirleri çoktan geçmiştir. olduğunu sizler çok güzel bilirsiniz. Tavsif etmek
istemeyeceğim. Ancak memleketimizin vüs’ati
Devletlerin hey’et-i murahhasımıza verdikleri ve nüfuzumuzun bu vüs’atle ne kadar gayrı
son proje bittabi şayan-ı kabul görülmedi. Ve mütenasib olduğunu da hatırlayınız. Bu vasi ve
diğer murahhaslar gibi bizimkiler de vaziyeti feyizli toprakları işleyebilmek, işletebilmek için
hükümet ve icab ederlerse, meclise izah etmek noksan olan el emeğini behemehal fenni alat ile
üzere memlekete avdet ediyorlar. Tabii istizahat telafi etmek mecburiyetindeyiz. Memleketimizi
olacaktır. bundan başka şömendöferler ile ve üzerinde
otomobiller çalışır şoseler ile şebeke haline
Nihayet bütün cihan bilsin ki, bu millet istiklal-i getirmek mecburiyetindeyiz. Çünkü garbın ve
tammının temin edildiğini görmedikçe yürümeğe cihanın vesaiti bunlar oldukça, şömendöferler
başladığı yoldan bir an tevakkuf etmeyecektir. oldukça, bunlara karşı merkebler ve kağnı ile
(Alkışlar) Biz kimseden fazla birşey istemiyoruz, ve tabii yollar üzerinde müsabakaya çıkışmanın
her medeni milletin malik olduğu şeylerden imkanı yoktur. Memleketimiz ziraat memleketidir.
mahrum edilmemeliyiz. Haklarımız tabii Bu itibarla, halkımızın ekseriyeti çiftçidir,
meşrudur, bize lazımdır. Ne kadar haklı isek çobandır. Binaenaleyh en büyük kuvveti, kudreti
bunu müdafaa için de memleket ve milletimizin bu sahada gösterebiliriz ve bu sahada mühim
kabiliyet ve kudreti de o kadardır. müsabaka meydanlarına atılabiliriz. Fakat aynı
zamanda sınaatımızı da tezyid ve tevsi etmek
Efendiler; mecburiyetindeyiz. Eğer sanat hususunda yine
Görülüyor ki, bu kadar kat’i ve yüksek bir zafer-i müsamahakar olursak, o halde asar-ı sanayide
askeriden sonra dahi bizi sulha kavuşmaktan yine haricin haraç-güzarı oluruz, mahsulat ve
men’eden esbab doğrudan doğruya esbab-ı mamulatın mübadelatı ve servete inkılabı için
iktisadiyedir, mülahazat-ı iktisadiyedir. Çünkü bu ticarete ihtiyacımız vardır. Ticaretimizin agyar
devlet, bu millet hakimiyet-i iktisadiyesini temin elinde kalması memleketimizin servetinden
ederse, o kadar kuvvetli temel üzerinde yerleşmiş lüzumu kadar istifade edememeği bais olur. Fakat
ve teali etmeğe başlamış olacaktır ve artık bunu bütün bunlar söylendiği kadar basit ve kolay
yerinden kımıldatmak mümkün olamayacaktır. olmayan şeylerdir. Bunda muvaffak olabilmek
İşte düşmanlarımızın, hakiki düşmanlarımızın için hakikaten memleketin ve milletin ihtiyacına
muvafakat, bir türlü rıza göstermedikleri budur. mutabık esaslı program üzerinde bütün milletin
müttehit ve hemahenk olarak çalışması lazımdır.
Efendiler; Hey’et-i aliyeniz bu esasatın en kıymetlilerini
Bu fi’len vaki olmuştur. Sulh denilen şeyin temini inşallah bulup ortaya koyacaksınız
78 78 CUMHURİYET’İN 100 . YILI
CUMHURİYET’İN 100. YILI