Page 74 - Yeni Ekonomi

Bağımsız Denetim Kuruluşlarının Gözetimi aykırılıkların tespiti halinde gerekli işlemlerin
Sermaye piyasasında bağımsız denetim yapılması ve tedbirlerin alınmasını öngörmektedir.
kuruluşlarının kuruluş şartlarının mevcudiyeti, Bu çerçevede sermaye piyasasında gerçekleştirilen
faaliyet esaslarına ilişkin düzenlemelere uyumu; işlemlerle ilgili olarak;
bu kuruluşlarda çalışabilecek kişilerin nitelikleri 1. Kanunun 106 ve 107'nci maddelerinde yer
ve bağımsız denetime tabi ihraççı ve sermaye alan bilgi suistimali ve piyasa dolandırıcılığı
piyasası kurumları ile bağımsız denetim kuruluşları suçlarının işlendiğinin tespit edilmesi
arasında yapılan bağımsız denetim sözleşmeleri durumunda Kanunun 115'inci maddesi
mevzuata uygunluk açısından elektronik bir bilgi kapsamında suç duyurusunda bulunulmakta
tabanı üzerinden desteklenen bir sistem aracılığı ve Kanunun 101, 103 ve 105'inci maddeleri
ile incelenmekte, konu ile ilgili eksiklikler ve kapsamında gerekli işlemler tesis edilmektedir.
yanlışlıklar hakkında Kuruluşlara derhal geri 2. Makul şüphenin bulunduğu hallerde Kanunun
bilgilendirme yapılarak söz konusu bilgilerin 101'inci maddesi kapsamında gerekli tedbirler
tamamlanması ya da düzeltilmesi sağlanmaktadır. alınmaktadır.
Ayrıca bağımsız denetim sektörünün işleyişinde 3. Yatırım kuruluşları tarafından bilgi suistimali
etkinliği artırmak üzere Kurulun diğer birimlerinden ve piyasa dolandırıcılığı suçlarına ilişkin
gelen bildirimler de izleme faaliyetinde dikkate olarak Kanunun 102'nci maddesi ve ilgili
alınmakta, bağımsız denetim kuruluşları nezdinde Tebliğ kapsamında Piyasa Gözetim ve Denetim
kalite kontrol çalışmaları (denetim) yürütülmekte Dairesine bildirilen şüpheli işlemler hakkında
ve kalite kontrol raporları düzenlenmektedir. gerekli incelemeler yapılmaktadır.
4. Kanunun 103'üncü maddesinin dördüncü fıkrası
Yapılan bu denetimlerin sonuçları; tespit edilen ve ilgili Tebliğ kapsamında yöneticilerin net
aykırılıklar ve uygulanan yaptırımları gösterecek alım satım kazançlarının ihraççılara ödenmesi
şekilde ilgili Daire yıllık faaliyet raporu olarak konusunda gerekli incelemeler yapılmakta,
ayrıca yayımlanmaktadır. aykırılıkların tespiti halinde Kanunun 103 ve
105'inci maddeleri kapsamında gerekli işlemler
Derecelendirme Kuruluşlarının Gözetimi tesis edilmektedir.
Sermaye piyasasında derecelendirme faaliyeti 5. Kanunun 104'üncü maddesi ve bu maddeye
ve derecelendirme kuruluşlarına ilişkin olarak dayanılarak hazırlanan VI-104.1 sayılı Piyasa
yürütülen yeni düzenleme çalışmaları çerçevesinde, Bozucu Eylemler Tebliği'nde sayılan fiiller eş
derecelendirme kuruluşlarının kuruluş ve faaliyet anlı olarak izlenmekte ve piyasaların sağlıklı ve
esasları, organizasyon, mekan, teknik donanım, güven içinde işlemesini teminen aykırılıkların
belge ve kayıt sistemindeki değişiklikler ve tespiti halinde sorumlular hakkında Kanunun
müşteri işletmelerle yapılan sözleşmeler itibariyle 103, 104 ve 105'inci maddeleri kapsamında
izlenmekte ve gözetimine yönelik çalışmalar gerekli işlemler tesis edilmektedir.
yapılmaktadır.
DENETİM
Gayrimenkul Değerleme Kuruluşlarının Kurul denetiminin amacı; sermaye piyasasının
Gözetimi güvenilir, şeffaf, etkin, istikrarlı, adil ve rekabetçi,
Sermaye piyasasında gayrimenkul değerleme bir ortamda çalışmasını ve yatırımcıların hak ve
faaliyetine ilişkin olarak, değerleme kuruluşlarının yararlarının korunmasını engelleyen ihmal, ihlal,
kuruluş şartları, faaliyet esasları, bu kuruluşlarda suiistimal ve benzeri her tür yasal olmayan fiil ve
çalışabilecek kişilerin nitelikleri ve müşteri eylemlerin önlenmesidir.
işletmelerle yapılan sözleşmeler açısından Bu amaçla ihraççılar, halka açık ortaklıklar,
elektronik ortamda izleme faaliyetinde yatırım kuruluşları, yatırım fonları, emeklilik
bulunulmaktadır. yatırım fonları, yatırım ortaklıkları, portföy
yönetim şirketleri, portföy saklama şirketleri,
Değerleme sektörünün işleyişinde etkinliği artırmak bağımsız denetim, değerleme ve derecelendirme
üzere Kurulun diğer birimlerinden gelen bildirimler kuruluşları, ipotek finansmanı kuruluşları, konut
de izleme faaliyetinde dikkate alınmakta, bunun finansmanı ve varlık finansmanı fonları, varlık
sonucunda değerleme kuruluşları nezdinde kalite kiralama şirketleri, borsalar ve piyasa işleticileri,
kontrol denetimleri yürütülmektedir. merkezi takas kuruluşları, merkezi saklama
Piyasa Gözetim ve Denetimi kuruluşları, veri depolama kuruluşları, kuruluş ve
Piyasa gözetim ve denetim faaliyeti, 6362 sayılı faaliyet esasları Kurulca belirlenen diğer sermaye
Sermaye Piyasası Kanunu (Kanun) ve ilgili piyasası kurumları, Türkiye Sermaye Piyasaları
mevzuat çerçevesinde Borsalar ve teşkilatlanmış Birliği ile Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği'nin
diğer piyasalarda işlem gören sermaye piyasası hesap, işlem ve faaliyetleri Kanun ve Kanun
araçlarında meydana gelen olağandışı fiyat ve uyarınca çıkarılmış yönetmelik, tebliğ ve diğer
miktar hareketlerinin izlenmesi ve mevzuata mevzuat çerçevesinde denetlenmektedir. Denetim

74 YENİ EKONOMİ & SERMAYE PİYASALARI