Page 15 - savunma_2022

TÜRK

SAVUNMA

SANAYİNİN

GELİŞİMİ

1923 Öncesi

Türk savunma sanayiinin temeli Osmanlı İmparatorluğu’nun yükselme devrine kadar uzanmaktadır. Bu dönemde
top ve savaş gemileri gibi çağın en önemli harp araç ve gereçleri tamamen yerli imkânlarla üretilmiş, “Tophane-i
Hümayun” İmparatorluk silah sanayiinin temelini oluşturmuş ve bir defada 1060 top döküm ve ayda 360 kg barut
üretim kapasitesine ulaşılmıştır. Ayrıca, savaş gemisi üretim kapasitesi ve teknoloji düzeyi de Avrupa ülkelerinin çok
ilerisinde olmuştur. İnebahtı Savaşı’nda tamamen yok olan donanmanın, beş aylık bir dönemde 200 gemi olarak
yeniden inşa edilmesi, Osmanlı tersanelerinin üretim kapasitesinin boyutunu ortaya koymaktadır.
1923-1950

Türk savunma sanayii, 18. yüzyıldan itibaren Avrupa’daki
teknolojik gelişmelerin gerisinde kalmaya başlamış ve
Birinci Dünya Savaşı sırasında etkinliğini büyük ölçüde
yitirmiştir. Bu nedenle, Cumhuriyet’in ilk yıllarında bu
alanda ciddi bir altyapı devralınmamış, faaliyetler ise
Kurtuluş Savaşı sırasında kurulan birkaç üretim tesisi
ile sınırlı kalmıştır.

Cumhuriyet döneminde savunma sanayii, topyekûn
sanayileşme ve kalkınma hareketinin önemli bir
parçası olarak kabul edilmiş ve bu doğrultuda ilk planlı
dönemde savunma sanayiinin devlet eliyle geliştirilmesi
öngörülmüştür. Karşılaşılan tüm iktisadi ve teknolojik
olumsuzluklara rağmen, Cumhuriyet’in ilk yıllarında
ulusal savunma sanayi bakımından temel oluşturacak
nitelikte bazı yatırımlar yapılmış, başta 1921 yılında
Askeri Fabrikalar Genel Müdürlüğü’nün kuruluşu
olmak üzere, özellikle silah-mühimmat ve havacılık
sektörlerinde önemli girişimlerde bulunulmuştur.

www.time-medya.com 15